Tìm hiểu về chụp X-quang răng: Tác dụng, quy trình

Chụp X-quang răng là gì?

Chụp X quang răng chính là kỹ thuật giúp ghi lại rõ ràng, chi tiết hình ảnh trong khoang miệng gồm có răng, xương hàm, mô mềm.

Kỹ thuật này giúp cho bác sĩ dễ dàng kiểm tra cũng như phát hiện những vấn đề có liên quan đến sức khỏe răng miệng từ sâu bên trong như sâu răng, áp xe răng, nang, thậm chí là u hay các tình trạng bất thường khác. Ngoài ra, chụp X quang còn giúp các bác sĩ dễ dàng theo dõi sau khi hoàn thành điều trị nha khoa.

Tác dụng của chụp X quang răng

Chụp X quang răng là kỹ thuật sử dụng tia X đi qua hàm mặt đến một tấm phim hay tấm cảm biến kỹ thuật số, sau đó tấm phim sẽ được kỹ thuật viên xử lý và cho ra hình ảnh hoàn chỉnh.

X quang răng là kỹ thuật trong chẩn đoán và điều trị nha khoa khó có thể thay thế được vì những giá trị đem lại rất cao. Kỹ thuật này có thể thăm khám được những nơi bác sĩ không thể quan sát bằng mắt thường. Chụp X quang sẽ mang lại cho khách hàng những lợi ích sau:

• Xác định được hình thái cũng như hướng mọc lệch của răng để tiến hành xử lí sao cho phù hợp.
• Chẩn đoán sớm và xác định rõ mức độ nghiêm trọng của các vấn đề về răng, nướu như sâu răng, viêm tủy, viêm lợi,... để đưa ra các khuyến cáo và điều trị kịp thời, tránh được các biến chứng.
• Quan sát những chi tiết sâu bên dưới chân răng như các mạch máu nhỏ quanh răng, ống dây thần kinh giúp quá trình phẫu thuật nhổ răng diễn ra an toàn, hạn chế được chảy máu hay gây tổn thương dây thần kinh.
• Chụp X quang răng giúp xác định được mật độ xương hàm.
• Phát hiện được tổn thương vùng xương hàm như viêm nhiễm, u, nang hay chấn thương.
• Theo dõi được quá trình mọc các răng chưa bị gãy và các răng mọc vĩnh viễn ở trẻ em.
• Ngoài ra, các can thiệp khác về mặt thẩm mỹ như bọc răng sứ, niềng răng, trồng răng Implant,… đều được chỉ định chụp X quang để bác sĩ có cái nhìn tổng quan, từ đó lên kế hoạch điều trị cụ thể và hạn chế được các biến chứng có thể xảy ra trong quá trình thực hiện.

Chụp X-quang răng có những loại nào?

Chụp phim răng hay còn gọi là chụp X quang nha khoa được chia làm nhiều loại khác nhau, tùy theo mỗi tình trạng bệnh và nhu cầu chẩn đoán bệnh lý mà bác sĩ sẽ đưa ra các chỉ định cụ thể như:

Chụp X quang 1 răng

Kỹ thuật chụp X quang 1 răng rất phổ biến, giúp bác sĩ phát hiện được chính xác vị trí răng bị tổn thương và tình trạng răng bên cạnh mà lại hạn chế được liều tia X. Vì vậy, phương pháp chụp X quang 1 răng thường được áp dụng trong trường hợp răng bị sâu, trám răng, lấy tủy răng,…

Chụp X quang vòng quanh răng

Với phương pháp chụp X quang răng này, bác sĩ có thể nhìn được tổng quát hình ảnh hàm trên, dưới và răng, từ đó phát hiện các bệnh lý răng miệng khó nhận biết bằng mắt thường hay các loại chụp phim răng nhỏ khác.

Điểm đặc biệt của kỹ thuật chụp X quang vòng răng là bác sĩ sẽ không đặt phim vào bên trong răng của bạn. Bạn chỉ cần ngồi thẳng lưng trên ghế, máy X quang sẽ tự quay xung quanh để ghi lại hình ảnh bên trong khoang miệng.

Chụp X quang toàn cảnh răng

Trong trường hợp cần kiểm tra toàn bộ khoang miệng, bác sĩ sẽ chỉ định khách hàng chụp X quang toàn cảnh răng. Phương pháp này còn được gọi là chụp Panorama răng, giúp bác sĩ ghi lại hình ảnh sắc nét với độ phân giải cao.

Phương pháp chụp phim răng này áp dụng nguyên lý chụp cắt lớp vi tính cổ điển với chùm tia X đi qua một khe hẹp, cho phép bác sĩ nhìn được hình ảnh các phần trong bề mặt lớp cắt, sử dụng thuật toán máy tính để tạo ảnh sắc nét nhất.

Khách hàng sẽ được mặc áo chì, cắn một tấm nhựa cố định sẵn trên máy rồi đứng yên trong suốt thời gian chụp. Máy chụp X quang sẽ bắt đầu làm việc, bóng X quang và tấm cảm biến di chuyển ngược chiều nhau, quay một vòng quanh xương hàm dưới của khách hàng trong khoảng 12 đến 15 giây.

Đặc biệt, phương pháp chụp X quang toàn cảnh răng giúp bác sĩ quan sát toàn bộ hai cung răng trên cùng một phim. Do đó, kỹ thuật này giúp chẩn đoán nhiều bệnh lý răng miệng khác nhau như răng bị mọc lệch, răng mọc ngầm, u nang, áp xe răng, tổn thương xương hàm….

Chụp X quang răng 3 chiều

Nhờ vào các công nghệ kỹ thuật hiện nay, các bệnh viện, phòng khám nha khoa còn sử dụng kỹ thuật chụp X quang răng 3 chiều – kỹ thuật kết hợp giữa thiết bị X quang quay và kỹ thuật số hiện đại. Công nghệ tạo ra được hình ảnh X quang 3 chiều, giúp bác sĩ thấy được phần mô mềm, cơ, ống dây thần kinh, mạch máu, xương hàm,… cấu trúc không thể thấy được bằng mắt thường.

Chụp X quang quanh chóp

Chụp X quang quanh chóp là một phương pháp chụp từ 14 đến 21 phim, cung cấp những hình ảnh của toàn bộ răng cho bác sĩ, từ răng cửa cho đến gốc răng, xương hỗ trợ răng,… Thông thường, kỹ thuật chụp X quang này sẽ được chỉ định trong trường hợp kiểm tra những vấn đề răng miệng bên dưới nướu hay trong hàm.

Chụp X quang cánh cắn

Nhờ vào kỹ thuật chụp X quang răng cánh cắn – phim ở sau thân răng, bác sĩ có thể nhìn rõ được hàm trên, hàm dưới và các răng chạm nhau như thế nào, răng hàm trên và dưới có thẳng hàng hay không.

Hơn nữa, phương pháp chụp X quang này cũng cho thấy tình trạng mất xương của người bị nhiễm trùng hay viêm nướu nặng.

Chụp X quang cắn

Chụp X quang cắn sẽ cho ra hình ảnh sàn miệng hay vòm miệng, tìm được những răng bổ sung, răng chưa gãy ở nướu, phát hiện u nang, sự phát triển mô bất thường, tình trạng hở hàm ếch trong vòm miệng,…

Bên cạnh đó, phương pháp chụp X quang cắn còn được chỉ định trong những trường hợp tìm những vật lạ bên trong khoang miệng.

Xem thêm: Làm gì khi bị hở cổ chân răng? Tìm hiểu nguyên nhân và giải pháp điều trị dứt điểm 

Quy trình thực hiện

Đầu tiên, khách hàng sẽ được hướng dẫn tháo bỏ những vật dụng không cần thiết và mặc một bộ áo chì bảo hộ, hay đeo một miếng chì bảo vệ vùng tuyến giáp.

Sau đó, kỹ thuật viên chụp sẽ hướng dẫn các tư thế tùy theo phương pháp chụp phim răng, thường là sẽ ngồi và cắn nhẹ một tấm phim nhựa hay một tấm cảm biến kỹ thuật số. Thời gian chụp từ 10 đến 15 giây và khách hàng sẽ phải ngồi im trong quá trình chụp.

Sau khi quá trình chụp kết thúc, khách hàng sẽ ngồi chờ từ vài phút để kỹ thuật viên chụp xử lý hình ảnh. Cuối cùng, khách hàng sẽ cầm phim cho bác sĩ chẩn đoán và tư vấn các bước xử lý tiếp theo.

Một số lưu ý trước khi chụp X-quang răng

Nhiều người thường có suy nghĩ chụp phim răng ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Điều này hoàn toàn không đúng, nó chỉ ảnh hưởng khi bạn chụp thường xuyên. Thường thì chụp X quang chỉ cần tiến hành một lần.

Phương pháp chụp X quang thực hiện rất đơn giản, không mất thời gian của bạn. Do đó, bạn không cần phải quá lo lắng và không tốn nhiều thời gian để chuẩn bị. Tuy nhiên, bạn cũng nên nắm rõ một số các lưu ý sau đây để đảm bảo kết quả chụp tốt nhất:

• Bạn nên ăn no trước khi thực hiện chụp X quang để chắc chắn rằng sức khỏe và tinh thần thật ổn định.
• Nếu đã từng được xét nghiệm và thăm khám tại cơ sở khác, bạn hãy mang theo hồ sơ bệnh án và kết quả chụp X quang răng để bác sĩ có nhiều dữ liệu để so sánh và đưa ra một kết luận chính xác nhất.
• Thực hiện các yêu cầu của bác sĩ trước khi vào chụp như: tháo hết vật dụng, trang sức làm bằng bạc, kim loại; sau đó làm theo hướng dẫn của phụ tá.

Đối tượng không nên chụp X-quang răng

Dù chụp X-quang răng ngày nay đã được cải thiện và nâng cấp rất nhiều so với trước đây. Tuy liều lượng phóng xạ của máy X quang răng hiện đại là rất ít nhưng vẫn hạn chế chỉ định với một số trường hợp dưới đây:

Trẻ em

Khi cần kiểm tra quá trình mọc răng của trẻ hoặc phát hiện lỗ sâu răng, trẻ em cũng có thể được chỉ định nên chụp X quang. Trong trường hợp này, các dụng cụ bảo vệ bằng chì sẽ được trang bị để hấp thụ các tia X tán xạ, hạn chế tối đa tác động xấu đến sức khỏe của trẻ.

Phụ nữ mang thai

Trường hợp phụ nữ đang mang thai sẽ được suy xét mức độ cần thiết phải chụp X-quang, vì dù liều lượng tia X là rất ít nhưng vẫn có ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Với trường hợp cần phải tiến hành chụp X-quang thì bác sĩ sẽ chuẩn bị các biện pháp an toàn cho mẹ và thai nhi như áo chì hoặc yếm chì che kín bụng.

Với những thông tin phía trên, Trung tâm Implant Việt Nam đã cung cấp đầy đủ những điều cần biết về kỹ thuật chụp X quang răng tại nha khoa. Đây dường như là trợ thủ đắc lực hỗ trợ các bác sĩ trong suốt quá trình thăm khám, tư vấn và điều trị răng miệng.

Bài viết liên quan

• Review nha khoa uy tín tại Đắk Nông
• Thời gian thực hiện cấy ghép Implant xương bướm
• Mất răng hàm trên lâu năm: Điều trị với Implant xương bướm
• Tiêu xương hàm trên - Hậu quả và giải pháp
• Implant xương bướm: cân nhắc giải phẫu và vị trí phẫu thuật
• Các bước chuẩn bị trước khi cấy ghép Implant xương bướm
• Sự khác biệt giữa Implant xương bướm và Implant truyền thống
• Tìm hiểu về cấu trúc của xương bướm